Çocuklarda Kalem Tutma Becerisi ve Aşamaları

Yekta uzun zamandır kalem,boya kalemi,fırça tutuyor sıkıntı yok fakat geçenlerde acaba doğrumu tutuyor diye merak edip araştırdım bu bilgileri sizinle paylaşmak istedim.
---------------------------------------------

Sanatsal ( artistik ) Yaklaşımda çocuğun resimden aldığı zevk önem arz eder. Motor zevk; çocuğun karalama yaparken aldığı zevktir. Görsel zevk ise çocuğun karalamasını bitirdikten sonra incelerken duyduğu hazdır.

Sembolik Yaklaşıma göre çocuk, objenin kendisini değil yansımasını resmeder. Birbirinin eşi olan çizgilere iki farklı anlam yükler, aynı formu kullanır ancak farklı şeyler yaptığını söyler.

Bu konuda vurgulanması gerekli son önemli bir nokta “ MANDALA” denilen çizimlerdir. Mandalalar, yetişkin ile çocuk arasında köprü vazifesi gören , HER KÜLTÜREL GEÇMİŞTEN GELEN ( farklı dil, din, ırk v.s. ) ÇOCUKLARIN EVRENSEL ORTAK ÇİZİMLERİDİR! Çocuğun karalama evresinden sonra ortaya çıkan ilk tematik şekillerdir ve dairesel çizimlerdir. Bunlar, çocuk tarafından bazen güneş, bazen surat, bazen tavadaki yumurta olarak adlandırılabilir, soyuttan somuta geçişin ifadeleri olan şekillerle ilgili örnekler ve daha basit karalama tipinden daha karmaşık olan kontrollü karalama tipleridir..

EL VE PARMAK KASLARINI GELİŞTİRMEK İÇİN ÖNERİLER

Kalem ve kâğıtla yeni tanışan çocuğunuzun güzel yazı yazması el ve parmak kaslarının iyi gelişmesine bağlıdır. Zaman zaman çocuğunuzda “elim yoruldu”, “artık yazmak istemiyorum” v.b. şikâyetler bu kasların gelişmediğinin göstergesi olabilir. Ancak bu kasları çeşitli egzersizlerle geliştirebilirsiniz.
El ve parmak kaslarını geliştirmek için öneriler:
1-Yumuşak bir top çocuğun eline verilerek sürekli sıkıp açması istenir.
2-Bir kâğıdı sıkarak top haline getirme,
3-Oyun hamuru ile rasgele oynama,
4-Lego türü oyuncaklarla oynama,
5-Tamir aletleriyle çalışması sağlanır. (örneğin yarım çakılmış bir çivinin tamamını çaktırma veya yarım sıkılmış bir vidayı sonuna kadar tornavida ile sıkması)
6-Sıkı kavanoz veya şişe kapağı açtırıp-kapattırma
7-Eldiven giydirip çıkarttırması
8-Fermuar açıp-kapatma
9-Büyük bir kartona yollar çizilerek, minik bir arabayla bu yollardan çıkmadan sürmesi istenir.
10-Orta sertlikte bir tel bir kalem veya çubuğa düzgün bir şekilde sarılır ve çocuktan aynı şekilde sarması istenir.
11-İpi bağlama-açma çalışması yapmak
12-Oyun hamurundan halkalar yaptırılarak çubuğa dizdirmek
13-Düdük makarnayı ipe dizdirmek
14-Değişik renk ve şekildeki boncukları çeşitli şekillerde sıralama, şekil oluşturma
15-Kâğıt katlama çalışması yapma
16-Gazeteden resim kesme-yırtma çalışması yapma
17-resim yapma ve boyama çalışması
18-Parmaklarla masaya vurarak yağmur sesi çıkarma
19-Ağaçtan elma toplama taklidi yapma
20-Bütün parmakları sırayla başparmağa değdirme-çekme
(Yukarıdaki önerilenlerden bir kaçı yapılmalıdır!)

Kaynak : Vilayetler Birliği Anaokulu

-------------------------------------------------------

Doğru Kalem Tutmanın Gelişim Aşamaları

Çocuğunuz (12-24 ay)kalın kalemi tutup kağıdın üzerine ilk defa koyduğunda göreceğiniz tutuş bu olacaktır. Bu “yumruk tutuşu” dur ve çocuğunuz kağıt üzerinde kalemi, omuzdan gelen hareketleri kullanarak oynatır.

Çocuğunuz, kol ve el kasları üzerinde daha fazla kontrol kazanmaya başladıkça, “Avuç içi tutuşu” nun kullanılmaya başladığını göreceksiniz. Burada, kalem avuç içi ile kavranmış ve çocuğun dirseği hafifçe dışa doğru durmaktadır.

Omuz kasları sabittir, ve çocuğunuz kalemi hareket ettirmek için omuz kaslarının yanında kol kaslarını kullanmaktadır. Bu fotoğraf çocuğun avuç içi tutuşuyla kalemi tutarak kullanmasını göstermektedir.

Bundan sonra ki aşama yanıltıcı ismiyle “olgunlaşmamış” 5 parmak kalem tutuşu, İsim yanıltıcı çünkü okulda kullanıldığı gibi 3 parmak ile tutuş değil fakat 4 yaş için kesinlikle mükemmel olgunlaşmış bir tutuş! Gördüğünüz gibi 5 parmakta kalemi kavramış

Bu 5 parmak kalem tutuşunda,  bilek genellikle  masadan uzakta durmakta ve boyama için bilek hareketleri kullanılmakta. Genellikle ilk başlarda kalem oldukça sıkı kavranır fakat el kasları geliştikçe yavaş yavaş parmak hareketleri görülmeye başlar.

5-6 yaş da ya da bazı çocuklarda biraz daha geç, olgunlaşmış 3 parmak ile kalem tutuş rahatlıkla kullanılmaktadır. İlk başta, parmaklar gergince duruyor ve çocuğunuz çizim ya da boyama için hala bilek hareketlerini kullanılyor olabilir fakat parmak kasları gittikçe daha fazla beceri kazandıkça, çocuğunuz çizim ya da harfleri yaparken parmak hareketlerini kullanabilecektir.

 Eğer çocuğunuz kalem tutuş şekilleri arasında geçişler yaşıyorsa buna şaşırmayın. Omuz ve kol kasları güçlenip sabitleşmeye başladıkça, çocuğunuz gittikçe daha az değiştirecektir. Bunu aynı bebekken yürümeyi öğrenmeye benzetebiliriz. Ne zaman bacakları yürümekten yorulursa, hemen emeklemeye geri döner ama dayanıklılığı arttıkça ve becerileri geliştikçe, zamanla daha fazla yürüyecektir.
O yüzden çocuğunuz ilk başlarda ki tutuşuna döndüğünde cesaretini kırmayın; bunun yerine doğru kalem tutuşu geliştirecek, omuz kaslarını güçlendirecek bazı kaba motor aktivitelerine ve el kaslarını geliştirecek el egzersizlerine teşvik etmeye çalışın.

Kaynak : Egenin annesiyim